Programma en aanpak
Dag 1 - De kennis over de Europese Unie
Voormiddag
- De institutionele structuur
Om met inzicht en zonder feitelijke vergissingen kwalitatief over de Europese Unie te kunnen berichten, is het verwerven van een essentieel inzicht nodig in hoe de Europese instellingen zijn opgebouwd.
Dit onderdeel maakt als het ware het basispakket uit van de training maar is ook de noodzakelijke rugzak voor elke journalist die over Europa wil berichten. Om de Europese besluitvorming te kunnen lezen, moet je het alfabet kennen.
In deze sessie wordt verhelderend geduid wie precies bevoegd is voor wat. Hoe zijn de bevoegdheden verdeeld over de Europese Commissie, het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie ?
Wat doen zij bijgevolg met hun bevoegdheden: welk besluitvormings- en wetgevingsproces volgen ze ? Welke spelers binnen de Europese Unie zijn daarbij van doorslaggevend belang?
- Waar staat Europa voor ?
Een institutionele structuur staat natuurlijk niet op zichzelf, hij dient een doel. Welke doelen en waarden ondersteunt deze structuur van Europa precies? Hoe liggen die Europese waarden aan de basis van een structuur die de Europese democratie hebben vorm gegeven en nog steeds vormgeven?
Aan de hand van een overzicht van historische momenta voor de werking van Europa, wordt hierin verder inzicht verschaft. Zo komen basisbegrippen aan bod, maar ook bijvoorbeeld het Handvest van de Grondrechten en diverse relevante Verdragen.
Opnieuw worden daarbij de verschillende bevoegdheden (exclusief, gedeeld, ondersteunend) toegelicht.
Namiddag
In de namiddagsessie kan er op een meer begrijpende, interactieve en inzichtelijke manier verder in detail en concreet worden gewerkt op de actuele werking van het Europees Parlement.
- Hoe is de dagelijkse werking van het Europees Parlement precies gestructureerd? Wie is bevoegd voor wat? Welke fracties zijn er actief en in welke fora vinden ze elkaar? Hoe is hun beslissingsproces opgebouwd? Welke rol spelen de parlementaire commissies? Welke belangrijke wetgevingsdossiers liggen er momenteel op tafel? Wat zijn de ‘next steps’ in hun beslissingsproces? Welke parlementaire EP-evenementen zijn momenteel relevant en welke staan nog geagendeerd?
Kritische blik op de verkiezingscampagne van 2024:
- Hoe hebben de nationale media verslag gedaan van de Europese verkiezingen?
- De institutionele campagne van het Europees Parlement (hoe en wat: de verhalen, het doel, ...) en de instrumenten hiervoor (mediasubsidies en redactionele projecten, ...)
- De resultaten op nationaal/Europees niveau (opkomst, leeftijd van de kiezers, eerste keer kiezers, ...).
Dag 2 - Communicatie
Voormiddag
- Communicatie met het EP
Deze tweede dag begint met een uitleg over het DG COMM: Wat is hun werkterrein? Hoe stellen zij daarbinnen prioriteiten? Wat is hun focus op dit moment en in de nabije toekomst? In dit onderwerp zullen we ook de verschillende persdiensten van het Europees Parlement, de Voorzitter en de fracties behandelen: de persdienst van het Parlement (Woordvoering, Persvorlichters in Brussel/Straatsburg per beleidsterrein en taal, Persvoorlichters in de lidstaten en Contactpersonen voor audiovisuele media), de persdienst van de Voorzitter, de persdienst van de fracties en Audiovisuele ondersteuning en diensten. Met wie neemt u waarvoor contact op en wat is de beste manier om met hen in contact te komen?
- Kwalitatieve journalistiek
Zonder het proces te willen maken van de actuele journalistiek, is het wel belangrijk om aandacht te besteden aan de vereisten die nodig zijn om journalistiek werk te verrichten in een ‘high demanding’ omgeving als het Europees Parlement, waar politieke beslissingen worden genomen met een potentieel ‘major’ maatschappelijke impact. Dergelijke belangrijke beslissingscentra zijn uiteraard extra kwetsbaar voor diverse vormen van objectivering bedreigende informatie mechanismen.
Dit onderdeel beoogt de bewustwording te vergroten voor de risico’s van manipulatie van informatie en wil handvaten aanreiken die helpen om dergelijke risico’s tijdig te detecteren.
Het is niet overbodig om erop te wijzen dat journalistiek altijd een werk van fact-checking moet zijn, ongeacht welk onderwerp wordt behandeld en ongeacht de oorsprong van de eerste bron. Welke specificiteit vergt deze waakzaamheid bij het journalistieke werk met het Europees Parlement?
Welke journalistieke ethiek in de dagelijkse werking en in de output is van het grootste belang?
Afsluitend wordt een round-up gegeven van de beschikbare institutionele communicatie op social media. Wie bericht op welk platform? Wat precies? Wanneer? Welke actie kan door de journalist worden ondernomen wanneer een bericht via social media is gecommuniceerd?
Namiddag
- Relevantie van de EU voor ons publiek en onze lezers
Een essentieel onderdeel en doel van de training is jonge journalisten vertrouwd te maken met het noodzakelijke vertaalproces van (Europees) beleidsnieuws naar een breder publiek, dat al dan niet al een zekere belangstelling heeft in de besluitvorming binnen een parlementaire democratie.
Journalisten staan altijd in een intermediaire positie tussen enerzijds de materie experten die hen informatie bezorgen en het publiek van hun medium dat grote hoeveelheden informatie krijgt te verwerken zonder noodzakelijk over voorkennis of inzichten te beschikken.
Belga News Agency heeft van deze expertise zijn keurmerk gemaakt. Het agentschap volgt alle parlementaire niveaus en bedient alle types van media binnen België. Hoe werkt dat? Hoe creëer je meerwaarde voor je afnemers? Maar ook: hoe zorgen de verschillende media zelf voor een eigen stem in het Europa debat? Welke klemtonen leggen ze?
Deze sessie geeft aan hoe Europees nieuws journalistiek wordt doorontwikkeld tot relevante en appellerende informatie voor nationale en regionale media en mediagebruikers.
Onze sprekers zullen nationale en lokale onderwerpen bespreken zoals:
- Buitenlandse zaken en defensie (de defensie-industrie stimuleren, ...)
- Digitale transitie (schade door AI, ...)
- Consumentenbeleid en gezondheid (welzijn van katten en honden, verslavende onderwerpen, ...)
- Maatschappelijk en economisch herstel (bescherming van particuliere beleggers, het recht op offline zijn, ...)
- Green Deal (voedsel- en textielafval, klimaatdoelstellingen 2040, ...)
- Asiel en Migratie (migrantensmokkel voorkomen, ...)
- Democratie en rechtsstaat (anticorruptiekader, ...)
Dag 3 - Een nieuwe Europese legislatuur
Voormiddag
- Nieuw politiek landschap
Tussen 6 en 9 juni hebben de Europeanen gestemd om hun vertegenwoordigers in het Europees Parlement te kiezen. Een nieuw politiek landschap tekent zich af in Europa. Wat zijn de uitdagingen en prioriteiten voor de komende vijf jaar? Wat zijn de hete hangijzers en kwesties die moeten worden aangepakt ? Is het EP naar rechts opgeschoven? Blijft de centrummeerderheid overeind? Wat is de link met de Voorzitter van de Europese Commissie?
- Media en democratie
De werking van vrije media kan niet worden beschouwd als een evidentie. Vrije media zijn een essentieel en kenmerkend onderdeel van de democratie. Hoe kunnen democratie en media elkaars werking wederzijds versterken? Welke agendasetting kan daarbij behulpzaam zijn? Wat is het belang van toonzetting? Van informatiedeling? Van vertrouwen? En hoe het vertrouwen verwerven en verstevigen?
- De nationale specificiteiten
Elk land heeft zijn eigen media en communicatie cultuur, met eigen geplogenheden en kenmerken. Het met impact kunnen communiceren van boodschappen is daarvan afhankelijk. Hoe zit dat precies in België? Welke zijn de eigenheden van de verschillende campagnes over Europa in de verschillende landsdelen? Welke strategieën volgen de politieke partijen daarin? Volgens welk tijdschema verloopt hun communicatie opbouw?
Na deze presentatie vertrekken we richting de Europese Commissie om daar de Midday Briefing bij te wonen.
Namiddag
Na de lunch is er een rondleiding voorzien in de gebouwen van het Europees Parlement.
Als orgelpunt van het programma is in de namiddag een interactieve ontmoeting met verkozenen uit het Europees Parlement gepland. De uitnodiging voor deze meet & greet zal worden gericht aan alle Belgische leden van het Parlement.
Belga neemt nota van:
- alle gepubliceerde artikels/video's geschreven/gemaakt door de deelnemers aan de opleiding (publicatiedatum tussen de eerste dag van de opleiding en 15 kalenderdagen na het einde van de opleiding).
- het aantal interviews met parlementsleden of administratief personeel van het Parlement dat elke deelnemer aan de opleiding heeft gehad tijdens de opleiding of heeft gepland tot 15 kalenderdagen na het einde van de opleiding.
Opleidingsdeelnemers kunnen ook op eigen initiatief aanvullend bewijs leveren van de succesvolle output van hun opleiding door schriftelijke toezeggingen (per e-mail) van interviews en publicaties die om kalenderredenen niet binnen de reguliere periode (opleiding + 15 kalenderdagen) konden worden gerealiseerd bij de contactpersoon van het EP.
Deelnemers worden beoordeeld op het journalistieke potentieel dat ze hebben laten zien tijdens de eerste module. Zonder nominatief te zijn, wordt rekening gehouden met de volgende aspecten: interesse, zin voor initiatief, nauwkeurigheid, het kunnen scheiden van bijzaken/hoofdzaken, het detecteren en/of creëren van urgentie, het kunnen vertalen naar het publiek, .... Dit proces is een kwalitatieve beoordeling.
Aan het einde van module I wordt van de deelnemers een 'Letter of Intent' gevraagd, waarin ze op basis van de 'lessons learned' tijdens module 1 concrete initiatieven voorstellen die ze zelf kunnen en zullen nemen om de duurzame impact van de training te maximaliseren.
Daarnaast wordt deelnemers aan module 1 gevraagd een begeleidende brief te schrijven waarin ze hun verwachtingen en leerambities schetsen voor module 2, die in het voorjaar van 2025 door het Europees Parlement in Brussel of Straatsburg wordt georganiseerd.